16 Ekim 2020 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 31276 (Mükerrer) sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile, fonksiyonel sınıflandırma tablosu kaldırılmış, böylelikle bakanlıkların bir sonraki yıl ödeneğinin hangi yatırımlar için kullanılacağı kamuoyuna kapalı hale gelmiştir.
Belirli bir amaca yönelik hizmetlerle, bu hizmetlerin yürütülmesi için yapılan kamu harcamaları arasında açık bir ilişkinin kurulmasına hizmet eden fonksiyonel sınıflandırma, şeffaf ve hesap verebilir bir kamu bütçesinin oluşması açısından önem taşımaktadır. Amacı "kamu bütçesini kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde elde edilmesi ve kullanılmasını, hesap verebilirliği ve malî saydamlığı sağlamak" olan söz konusu kanunla, özellikle köprüler, otoyollar, hastaneler gibi toplumu, meslek odalarını ve ilgili diğer sivil toplum kuruluşlarını doğrudan ilgilendiren büyük projelerin bütçesinin kamuoyundan gizlenmesinin önü açılmıştır. Bu açıkça kamu idarelerinin şeffaf ve hesap verebilir olmalarını bir etik ilke olarak ortaya koyan anlayışla bağdaşmamaktadır.
Özellikle 2010`lu yıllardan itibaren, sağlık, ulaşım gibi devlet tarafından sunulması gereken kamusal hizmet yatırımlarının şirketlere devredilmesiyle birlikte toplumun üzerine büyük bir mali yük yüklenmiştir. İktidar ve sermaye grupları arasında geliştirilen yap-işlet-devret modeli ile "yolcu garantili" otoyol ve köprüler, "hasta garantili" şehir hastaneleri gibi formüller hızla devreye sokulmuş; toplum, geçmediği yol ve köprülerin, kullanmadığı hastanelerin mali külfetine ortak olmaya; şirketlere 49 yıla kadar borçlanmaya mecbur bırakılmıştır. Bu şekilde bir avuç sermayedar zenginliklerine zenginlik katarken, yoksulluktan öte artık açlıkla boğuşmaya başlayan geniş halk kesimleri ise kullanmadıkları hizmetlerin paralarını şirketlere sorgusuz sualsiz ödemek zorunda bırakılmışlardır.
"Kamu hizmeti", "adı altında birbiri ardına yapımına başlanan, meslek odaları, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarından yükselen itiraz ve uyarılara rağmen büyük bir hızla devam eden, şehirler için orta ve uzun vadede yıkım getirecek olan ve tüm bunlarla birlikte özü itibari ile geniş halk kesimlerinin yoksulluğunu artırmak pahasına bir avuç zengini korumaya yönelik hayata geçirilen bu projelerin bütçesinin ve toplum üzerine bindirdiği mali külfetlerin yeni torba yasa ile toplumdan saklanmasına HAYIR diyerek, sürecin takipçisi olacağımızı kamuoyuna saygıyla bildiririz.
TMMOB Şehir Plancıları Odası
