Türkiye‘de örneklerini görmeye alışık olduğumuz planlamaya siyasi müdahale kararlarından biri daha geçtiğimiz günlerde Hükümet tarafından açıklandı. Uzmanların karşı çıkışlarını görmezden gelen Hükümet, uzun yıllardır İstanbul‘da yapmayı hedefledikleri 3. Köprü‘nün güzergahını açıklarken, İstanbul‘un trafik sorunlarından kurtuluşunun köprü olduğu söylemi ile İstanbulluları ikna etme kampanyası başlattı.
Bugüne kadar uygulanan plansız ve siyasi imar hareketlerinin sonucu olan sorunları çözmek için bir başka yanlışı kurtarıcı olarak gösterenler, rant adına İstanbul‘u gözden çıkardı.
İstanbul‘da yapılacak olan 3. köprünün, İstanbul‘un doğal değerlerini, yaşayanlarını rant adına kurban edeceği açıktır. İstanbul‘da yapılan iki köprünün, kentin gelişmesini nasıl dönüştürdüğü ve kentin çevresindeki korunması hayati öneme sahip doğal alanları nasıl tahrip ettiğine ilişkin örneklere bakıldığında; kuzeyde yapılması için ısrar edilen 3. Köprünün, İstanbul‘da yaşamı çekilmez hale getireceği açıktır. Kentin güneyde doğu-batı eksenli gelişimini kuzey eksenine çekecek olan 3. Köprü, ulaşım sorununu çözmekten öte; kısa bir süre içinde yeni yerleşim alanlarının açılmasına ve kuzeyde yer alan orman alanları ve su havzalarının tamamının onarılamaz şekilde tahrip edilmesine neden olacaktır.
Köprünün yapımında ısrar edenler, bu gerçekleri geçtiğimiz yıllarda kendileri dile getirirken, bugün çok iyi bildikleri bu gerçekleri rant adına görmezden gelmektedir.
Garipçe ve Poyrazköy arasında yapılacak köprü ve bağlantı yollarının doğaya ve kente vereceği zarar ortadadır. Böylesine büyük bir yanlışı çözüm olarak gösterenlerin tek amacı, yaratıkları rant ile yandaşlarını zengin etmektir. Ancak bu beklenti, kamuyu açıkça zarara uğratacak bir beklentidir. Hükümet, 3. Köprünün İstanbul‘un trafiğinde çözüm değil kaos yaratacağını bildiği halde; ekonomik kriz içindeki bir ülkenin kurtuluşunu yine İstanbul‘un rantına bağlamıştır. Hiçbir fizibilite raporunun doğrulayamadığı 3. Köprünün çözüm olacağı iddiasını, sadece rant arayışı doğrulamakta ve İstanbul‘un kaderi ranta teslim edilmektir.
İstanbul için yapılan hiçbir üst ölçekli planda olmayan bir köprünün yapımı, siyasetin planlamayı nasıl olanaksız kıldığını bir kez daha göstermesi açısından önemlidir.
Köprünün yapımını destekleyen yerel yöneticilerin, çok değil bir yıl önce imzaladıkları planlarda 3. köprüye yer verilmezken; aynı yöneticiler bugün 3. Köprüye imza atmaktadır. Kentin gelişimini yeniden belirleyecek olan bir köprüye, İstanbul‘un Anayasası dedikleri yüz bin ölçekli planda meslektaşlarımızın ısrarlı karşı çıkışı sonucu yer verilmezken; siyaset rant için İstanbul gibi bir kenti, planlamayı ve meslektaşlarımızı görmezden gelmektedir.
Şehircilik ilkelerine ve İstanbul‘un doğal kaynaklarının yer aldığı kuzeyinin korunmasını öngören plan kararlarına tümüyle aykırı olan 3. Köprünün yapımı, sadece rant kaygısı içinde olan siyasilerin projesi olmaktan öteye gidememektedir. Böylesine büyük ve yıkıcı bir ulaşım kararına kentin üst ölçekli planlarında yer verilmezken, İstanbul‘un ulaşımına çözüm getirecek bir ulaşım master planı ise yapılamamaktadır.
Siyasi kararların önüne set çekecek bir ulaşım planının yapımının sürekli ertelenmesi, şehircilik ilkelerine ve planlamaya karşı iş yapmayı sanat haline getirenlerin işine gelmemektedir.
İstanbul‘un ulaşım sorunlarının çözümü ve iki yaka arasındaki geçişlerin kolaylaştırılması bir planlama işidir. İstanbul‘un ulaşımını bir bütün halinde ele alan planlı bir çalışma gösterecektir ki, 3. Köprü asla çözüm değildir. Siyasiler bildikleri bu gerçek karşısında plansızlığı savunmakta ve 3. Köprüyü doğrulamayan bilimsel çalışmaları görmezden gelmektedir.
Çözüm için öncelikle, İstanbul‘un kaderini çizen siyasi kararlardan vazgeçilmeli ve kentin ulaşım master planı bir an önce uygulamaya konulmalıdır. Marmaray gibi büyük bir yatırımın sonucu görülmeli ve raylı sistemler ile iki yaka arasındaki geçiş organize edilmelidir.
Bilimin bize gösterdiği; plansız biçimde yol yapıldıkça, karayolu ulaşımının kentler için daha büyük sıkıntılar getirdiği gerçeği unutulmamalıdır. Karayolu ulaşımının önceliğinden vazgeçmek ve raylı sistemlerin geliştirilmesinin yanında, kurulacak bir deniz ulaşım sistemi, İstanbul trafiğinde çözüm sağlamanın tek ve doğru yoludur. 3. Köprü ise, kente ek trafik yükü getirmekten ve doğal değerlerimiz ile kentin tahrip edilmesinden başka bir sonuç doğurmayacaktır. Bilimsel çalışmalar ve İstanbul‘da yapılan ilk iki köprü örneği bize bu gerçeği yaşayarak öğretmiştir.
Çözüm değil haksız, fahiş rant arayanların 3. Köprüde ısrarcı olacakları ortadadır ve bu zihniyet kentlileri kandırma girişimine sonuna kadar devam edecektir.
Garipçe-Poyrazköy güzergahını açıklayanlar, aldıkları tepkiler sonucu ne kadar katılımcı bir iş yaptıklarını göstermek için; şimdi de köprünün adının halk tarafından belirleneceğini söylemektedir. İstanbulluların katılımını kenti yaşanmaz hale getirecek bir köprünün adını belirlemek olarak görenler, 3. Köprü talanının ardındaki sırları vatandaşlardan gizlemek adına; her gün başka bir yalana başvuracaklardır.
Odamız, rant için İstanbul‘u harcamak isteyenler karşısında, Anayasa‘nın 135. Maddesinden kaynaklanan, halkımıza karşı taşıdığı sorumluluk gereği; 3. Köprünün getireceği çözümsüzlük ve talan gerçeğini göstermeye devam edecek, 3. Köprüye karşı duruşunu sürdürecektir.
Tüm meslektaşlarımızı, basınımızın değerli emekçilerini ve İstanbulluları; bu süreçte Odamızın ve bilimin yanında olmaya, İstanbul Şubemiz koordinatörlüğünde gerçekleştirilen çalışmaları desteklemeye çağırıyoruz. Bu amaçla Odamızın katılımcısı olduğu "Üçüncü Köprü Yerine Yaşam Platformu" tarafından, 15 Mayıs Cumartesi günü saat: 13.00‘da Beyoğlu / Tünel Meydanı‘ndan başlayacak olan yürüyüşte; tüm kentlileri ve tüm meslektaşlarımızı 3. Köprüye Hayır! demek için yanımızda olamaya davet ediyoruz.
TMMOB ŞEHİR PLANCILARI ODASI
YÖNETİM KURULU
