KANALİZASYON 5 BİN YILLIK TARİHİ YOK EDECEK
Kanalizasyon 5 bin yıllık tarihi yok edecek Antik kentin en önemli mezarlık alanı üzerinden geçmesi planlan kanalizasyon projesi unutuldu sanılırken 2014 yılında yeniden gündeme geldi. Proje başladı ve binlerce yıllık mezarlar ortaya çıktı.
Eski Foça antik uygarlık merkezi üzerindeki kanalizasyon çalışmaları ve Eski Foça‘nın altında İon döneminin en önemli şehirlerinden Phokai antik kentinin yok olma tehlikesini defalarca haberleştirdi. 10 Kasım 2015 günü davanın bilirkişi raporu dosyaya girince yeniden gündeme geldi. Kalesi ve çevreye olan etkisi ile UNESCO Geçici Miras Listesi‘ne girmeyi başaran bu eski tarihi şehir son yıllarda kanalizasyon projesi ile sık sık gündeme geliyor. 2011 yılında projenin yüzde 85‘i tamamlanıp, arkeolojik sit alanında kalan kısmı uygulamaya geçecekti. Sit alanında hayata geçirilmek istenen proje İzmir 2 No‘lu Koruma Kurulu tarafından reddedildi. Gerekçe olarak da projenin antik kente büyük zarar vereceği, projenin sit alanları dışında herhangi bir yerde yapılmış çalışmadan farklı olmadığı, projenin primitif (ilkel) olduğu belirtildi.
DAVA AÇILDI
Antik kentin en önemli nekropol (mezarlık) alanı üzerinden geçmesi planlanan kanalizasyon projesi unutuldu sanılırken 2014 yılında yeniden gündeme geldi. İzmir 2 Nolu Koruma Kurulu daha önce reddettiği projeyi değişiklik yapılmamasına rağmen bu kez kabul etti. Proje başladı ve binlerce yıllık mezarlar ortaya çıktı. Bilirkişi 10 Kasım 2015 tarihli raporunu mahkemeye sundu.
Radikal‘den Ömer Erbil‘in haberiner göre raporun sonuç bölümünde; ‘‘Müze müdürlüğü ve kazı başkanlığı denetiminde halen yürütülmekte olan kanalizasyon kazılarında ortaya çıkarılan buluntuların öncelikle gerekli belgeleme çalışmaları yapıldıktan sonra jeotekstil membranlarla Foça antik uygarlık merkezi üzerindeki kanalizasyon çalışmaları üzerlerine sıvı geçirgenliği az bir dolgu kapatarak koruma altına alınması gereklidir. Bunun devamında tespit edilen buluntuların plan üzerine işlenerek kazı başkanlığı ve müze müdürlüğü tarafından üretilecek raporlar doğrultusunda gerekli durumlarda uygulama projesinin güzergah yönteminin revize edilmesi yoluna gidilerek gerekliliği kanaatine varılmıştır" ifadeleri yer aldı.
UZMANLAR DOĞRU BULMUYOR
Projenin devam etmesini isteyen bilirkişi raporuna mahkemenin itibar etmeyeceği düşünülüyor. Çünkü uzmanlara göre raporda membran örtüyle kalıntıların örtülmesini istemek eserlerin yok olmasına neden olur.
Şehir Plancıları Odası‘nın mahkemeye yaptığı bilirkişi itirazında da bu konuya değinilerek, bilirkişinin hukuka aykırı rapor hazırladığı öne sürüldü.
Konuyu uzmanı olan ve İzmir Şehir Plancılar Odası Kurucu Başkanı Tuncay Karaçorlu ile yeniden değerlendirdik, Eski Foça kanalizasyon çalışması ile Helenistik dönemin Batı Anadolu‘nun ilk uygarlık merkezine ait olan antik kalıntılarının yok edilerek ileride Eski Foça‘da imara açık bir kentleşmeye gidilmek istendiğini, esas planlarının bu olduğunu belirtti. Karaçorlu, "İzmir 2.No‘lu Koruma Kurulu, İzmir Büyük Şehir Belediyesi, Foça Belediyesi bu proje ile tarihi yok edecek. Ağır Cezalık suçlar bunlar. Anayasa aykırı suçlar. Bilirkişi raporu bile bu kısma girememiş, sadece "Kazı Kurulu ile ortak karar verilsin" demiş. Oysa olay vahim. Kanalizasyon acilen durdurulmalı onun yerine yerüstünden pompalı sistem ile kanalizasyon çalışması yapılabilir" diye konuştu.
Kaynak: Aydınlık-İzmir - 30.11.2015
