Basına ve Kamuoyuna,
KAÇAK YAPILAŞMANIN NEDENİ, PLANSIZLIK DEĞİL, PLANLARA SAHİP ÇIKMAYAN SİYASİ İRADEDİR
Son günlerde kentimizde, kaçak yapılaşma ile ilgili gelişmeler kamuoyunu meşgul etmektedir. 28 Mart 2008 tarihinde Valimiz Başkanlığında toplantı düzenlenmiş, son olarak ta hafta sonu yerel televizyon kanallarından birinde siyasi partilerin il başkanlarının yer aldığı programda konu ele alınmıştır. Yapılan konuşmalarda kaçak yapılaşmanın sebebi Bursamızda imar planlarının yetersiz olması olarak belirtilmiştir.
Kaçak yapıyı "İmarlı alanlarda kamu ve özel mülkiyete konu olan parsellerde mülk sahipleri tarafından ruhsat ve eklerine, fen ve sağlık kurallarına, kat nizamına yapı emsal değerlerine, komşu mesafelere aykırı yapılar" olarak tarif etmek gereklidir. Bu tanıma bakıldığında; Kentimizde bir çok yapının kaçak yapı olarak değerlendirilebileceği görülecektir.
Kentimizde kaçak yapılaşma; bağ evi olarak yapılmış lüks villalar, alışveriş merkezleri, sanayi, depolama, tarım ve turizm yapılarına kadar geniş bir yelpazeye yayılmış durumdadır. Kentimizde kaçak yapılaşmayı bırakın, kaçak oluşmuş mahalleler söz konusudur.
Bu kadar geniş yelpazeye yayılmış kaçak yapılaşmanın tek nedenlerini imar planları olarak değerlendirmek doğru bir yaklaşım tarzı değildir. Kentimiz; prost planı, piccinato planı, 1976 Nazım İmar Planı, 1984 Nazım İmar Planı ve 1998 yılında onaylanan 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı ile süre gelen planlama disiplini ve sürecine sahiptir ve bu süreç 1/25000 ölçekli Nazım İmar Planları ile halen devam etmektedir. 1998 yılından onaylanan 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı gerek yapılması sırasında izlenen süreç, gerekse içerik bakımından Ülkemizde örnek gösterilen planlama çalışmalarından birisidir. Bu kadar planlama süreci yaşamış kentimizde, yapı stokunun %80‘lere varan oranlarda kaçak yapılardan oluşmasının nedenini imar planlarına bağlamak, sorundan kaçmak, gerçekleri görmemek anlamına gelmektir. Asıl sorun yapılan planları tozlu raflara kaldıran, arkasında duramayan siyasi iradedir. Bursa ovasında depo olarak kurulan ve şimdinin dev sanayi tesislerine dönüşen yapıların, bağ evi olarak yapılan ancak lüks villa sitelerine dönüşen yapıların, Uludağ‘da odun deposu, tuvalet olarak yapılan ve şimdi otellere dönüşen yapıların sorumlusu siyasi irade ve denetimsizliktir.
Şehir Planlama eylemi; toplumsal ilişkiler bütünü ile etkileşimli bir biçimde, kentsel alanlarda arazi kullanımın, üretim ve tüketim alanlarının, ulaşım ağlarının, genel mekansal yapının belirlenmesi, öngörülmesi ve planlanması sürecidir. Bu bağlamda oluşturulan planların bütünlüğü, ana kararları ve sürekliliğinin bozulmasına sebep olacak davranışlardan kaçınılması gerekmektedir. Ancak kentimizde son 4 yıl içinde 2500 civarında plan değişikliği yapılmıştır. Yapılan bu değişiklikler ile, Yeşil Şehir, Korupark, Tower Plaza, Stadyum yerine otel ve alışveriş merkezi yapılması gibi birçok yapı yapılmış veya yapılma aşamasındadır. 3194 sayılı İmar Kanunda plan değişikliği, planın ana kararlarını bozmayacak ve kamu yararı içeren uygulamalar olarak tariflenmektedir. Biz buradan soruyoruz "yapılan bu uygulamalardan hangisi kamu yararı içermektedir." Ancak paşa çiftliğinin bir kısmını kendine ayırıp şimdi oradan kenti yöneten, soğanlı botanik parkını verimli tarım arazileri üzerine kuran siyasi iradeden, bu dik duruşu beklemek ne kadar doğrudur?
Şehir plancıları olarak; bu güne kadar ki yanlış uygulamalardan dönülmesini ve bundan sonra siyasi otoritelerden sızlanmak yerine dik duruş sergilemelerini, yasa ve yönetmeliklerde kendilerine verilen görev ve sorumlulukları yerine getirmelerini, hazırlanan planları tozlu raflara kaldırmak yerine, planlarda alınan kararların arkalarında durmalarını bekliyoruz.
Gelin bu günü milat ilan edelim! Kamu yararı içermeyen, bir takım kişi ve gruplara rant amaçlı plan değişikliklerine dur diyelim. Hazırlanan planlara sahip çıkalım. Kaçak yapılaşmayla oy ve koltuk kaygısı taşımadan, seçilmiş, atanmış ve sivil toplum olarak el ele, Bursamızı ve değerlerini kaybetmeden bugün başlayalım, unutmayalım ki yarın her şey için çok geç olabilir.
