Kent Sağlığını ve Can Güvenliğini Tehdit Eden İmar Barışı Uygulaması Geri Çekilmelidir! | 7 Şubat 2019
6 Şubat 2019 Çarşamba günü İstanbul`un Kartal İlçesi Orhantepe Mahallesi Sema Sokak`ta 8 katlı bir binada meydana gelen çökme sonucu resmi açıklamalara göre 12 kişi yaralanmış, 3 kişi ise hayatını kaybetmiştir. Yetkililer tarafından yapılan açıklamalarda ise binanın 2 katının kaçak ve iskânsız olduğu, binada aynı zamanda işletme ruhsatı olmayan bir tekstil atölyesinin bulunduğu ifade edilmiştir. Bu korkunç ihmal, kentlerimizdeki mevcut kaçak yapı stokunun insan hayatı ve kent sağlığı açısından ne kadar büyük risk oluşturduğunu bir kez daha göstermiştir. İhmal ve denetimsizlik sonucu ortaya çıkan bu facia neticesinde hayatını kaybeden vatandaşlarımızın ailelerine başsağlığı diliyor, yaralanan vatandaşlarımıza ve bina sakinlerine geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz.
Kamuoyunda deprem risklerinin azaltılması yönünde büyük beklenti uyandıran 2012 tarih ve 6306 sayılı "Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun", daha o dönemde Odamız, TMMOB`ye bağlı diğer odalar, mesleki uzmanlar ve bilim çevreleri tarafından, riskli yapıların yenilenmesi hedefinden ziyade neoliberal politikaların inşaat sektörü eliyle kentsel mekâna müdahale aracı olarak yorumlanmış ve ilgililer uyarılmıştı. Gelinen noktada, kısaca JICA raporu olarak bilinen "Afet Önleme-Azaltma Temel Planı" ve "İstanbul Deprem Master Planı" gibi birçok bilimsel çalışmanın riskli alan ve riskli yapı tayininde dikkate alınmadığı gerçeği, Şubat 2004`te Konya`da Zümrüt Apartmanı, Şubat 2007`de İstanbul Zeytinburnu`nda Huzur Apartmanı felaketlerinden sonra, bir kez daha acı bir şekilde gözler önüne serilmiş bulunmaktadır.
Risk yönetimi anlamında yapıcı ve bilimsel adımların atılması gerekirken 2018 yılı Mayıs ayı içerisinde yapı ruhsatlarında mühendis imzası bulunma zorunluluğunu kaldırılmış; 7143 sayılı Kanun`un 16. Maddesi ve 3194 sayılı İmar Kanunu`nun Geçici 16. Maddesi ile 18 Mayıs 2018 tarihinde İmar Barışı adıyla yürürlüğe giren imar affı uygulaması ile ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınmasına başlanmış, başvuru neticesinde düzenlenen Yapı Kayıt Belgesi ile kaçak yapılar veya yapı eklentileri yasal statü kazanmaya başlamıştır. Yapı Kayıt Belgesi başvurularında, başvuru sahibinin beyanı esas alınmış, kayıt altına alınan binanın risk durumuna ve mevcut kondisyonuna ilişkin herhangi bir denetim süreci işletilmemiştir.
İmar barışı uygulamasının gündeme geldiği günden bu yana Odamız tarafından defalarca yapılan açıklamalarda, uygulama sonucu yasal hale gelen denetimsiz, mühendislik hizmeti almamış yapıların, o yapıda ve çevrede yaşayanların güvenliğini risk altına aldığı; yapıya ve söz konusu kentsel alana bilimsel bir denetim uygulanmadan kullanım izninin tesis edilemeyeceği; böyle bir uygulamanın halk sağlığını tehdit edeceği kamuoyuna aktarılmış, ilgili kurum ve yetkili kişiler uyarılmıştır.
6 Şubat 2019 Çarşamba günü Kartal`da meydana gelen çökme neticesinde karşılaştığımız facia can kayıplarıyla sonuçlanmış, kaçak ve denetimsiz yapıların insan ve kent sağlığı için telafisi mümkün olmayan sonuçları beraberinde getirebilecek riskleri taşıdığını bir kez daha gözler önüne sermiştir. TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi olarak, kentlerimizde can ve mal güvenliğini tehdit eden bu ve buna benzer olayların tekrar yaşanmaması adına 18 Mayıs 2018 tarihinde yürürlüğe giren; bilimsel ölçütleri göz ardı ederek doğa, kent ve toplum sağlığını tehlikeye atan İmar Barışı uygulamasının geri çekilmesini, bu kapsamda düzenlenen yapı kayıt belgelerinin askıya alınmasını, çökme riski taşıyan, yapı denetiminden geçmemiş, afet karşısında kırılgan yapıların tespitine yönelik acil bir denetim süreci geliştirilmesini talep ediyoruz.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
TMMOB Şehir Plancıları Odası
İstanbul Şube Yönetim Kurulu
