07.01.2019

MANİSA İLİ, YUNUSEMRE İLÇESİ, LALELİ VE MESİR MAHALLELERİ KENTSEL DÖNÜŞÜM PLANINA İLİŞKİN BASIN AÇIKLAMASI

Manisa ili, Yunusemre İlçesi, Laleli ve Mesir Mahalleleri sınırları içerisinde kalan, 08.04.2015 tarih ve 2015/7599 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Riskli Alan ilan edilen 69.34 ha büyüklüğündeki alanın Yunusemre Belediye Başkanlığı tarafından hazırlatılan Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından onaylanıp 02.03.2018 tarihinde ilan edilmiş olan 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planının yürütmesinin durdurulmasına takiben iptaline karar verilmesi talebiyle Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi olarak Mayıs 2018 tarihinde imar kanuna, ilgili yönetmeliklere, kamu yararına, şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına aykırı olduğundan dava açmış bulunmaktayız. Gelinen son süreçte geçtiğimiz aylarda gerçekleştirilmiş olan bilirkişi keşfi sonrasında geçtiğimiz hafta bilirkişi raporu tarafımıza ulaşmış ve raporun sonuç kısmında imar mevzuatına, şehircilik ilkelerine, planlama ilke ve esaslarına ve kamu yararına uygun olmadığı kanaatine varılmış olduğu belirtilmiş olduğunu kamuoyuna duyurmak isteriz.

Ayrıca söz konusu mahallelerde yaşayan halk; 2015‘ten bu yana mahallelerinin riskli alan ilan edilmesinden başlayan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile belediyenin yürüttüğü kentsel dönüşüm sürecinden, onaylanan imar planı kararlarından memnun olmaması ve süreçte dışarıda bırakılması sonucunda Manisa İli Yunusemre İlçesi Laleli ve Mesir Mahalleleri Kentsel Dönüşüm Sosyal Dayanışma Derneğini kurmuş ve halk olarak yaşam alanlarına sahip çıkmaktadırlar.

Bu kapsamda meslek odası olarak yürüttüğümüz hukuki mücadelemiz temelde; alanda yaşayan insanların talepleri ve sorunlarını da içermektedir. Mahalle halkı ile dayanışma içinde olmayı önemsediğimizi de ayrıca belirtmek isteriz.

Söz konusu alana ilişkin Yunusemre Belediyesi‘nin talebi doğrultusunda Kentsel Dönüşüm Projesinin yetki devri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından geçici bir süreyle 02.07.2015 tarihinde Yunusemre Belediyesi‘ne yapılmıştır.

Söz konusu kentsel dönüşüm alanı Manisa merkeze oldukça yakın mesafede yer almaktadır. Mahallelerin genel yerleşim tarihi, bölgedeki çalışma alanlarında çalışmak için gelen işçi ve memurların ortak oluşturdukları, 70‘li yıllardaki bugün önemini daha çok anladığımız örnek nitelikteki konut kooperatifçiliği modeli ile üretilmiş, çoğunluğu üç katlı bahçeli konutlardan oluşmaktadır. Bu konut dokusu, yoğun anıt ağaç niteliğinde ağaçların sıralandığı yollarla çevrili ve sosyal donatı alanları olarak bakıldığında da mevcutta yeterli görünen bir mahalledir. Dava konusu plan tüm bu korunması gerekli dokuyu hiçe sayarak, mevcut kamu binalarının yıkılmasına neden olacak şekilde, çam ağaçlarının oluşturduğu mevcut yolları ve dolayısıyla yeşil dokuyu ortadan kaldıran ancak buna karşılık yeni imar planında çizilen taşıt yollarının çevresindeki mevcut doku ve ulaşım bağlantıları açısından kaosa sokacak yeni bir düzen getirmektedir. Ayrıca planda ayrıcalıklı imar hakkı tanıyacak plan kararları içermektedir.

Mevcut korunması gerekli dokuyu dışlayan, alanın sorunlarına cevap vermeyen, herhangi bir kentsel dönüşüm modeline otuşturmadan hazırlanmış imar planı kentsel dönüşüm bağlamından kopmuş ve bu hali ile imar planları bölgedeki değerli arazileri imara açma ve projelere inşaat ruhsatı verme amaçlı kullanılmaktadır. Bu yaklaşım, kentsel dönüşümün amaçladığı güvenli, yaşanabilir ve kentsel standartları daha yüksek yaşam çevreleri yaratma hedefini zedelemekte ve bölgede yaşayan halkın kamu kurumlarına olan güvenini sarsmaktadır.

Bilirkişi raporunda imar planına ilişkin belirtilen hususlar aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır.

• Söz konusu imar planı kararları ile mevcut durumdaki toplam inşaat alanı 384430 m2‘den 916691 m2‘ye, sosyal donatı alanı 88668 m2‘den %77 oranında artış ile 157461 m2‘ye çıkartılmıştır. Bu artış ile toplam nüfus 10929 kişiden %52‘lik artış ile 16634 kişiye çıkartılmıştır. Mevcut nüfus 5705 kişi arttırılmıştır. Ancak nüfustaki yapılan bu artışa karşın mevcut imar planı ile karşılaştırıldığında söz konusu planda kişi başına düşen yeterli sosyal ve teknik altyapı alanının sağlanmadığı,
• Mevcut korunması mümkün teknik ve sosyal altyapı alanlarının kaldırılması, küçültülmesi veya yerinin değiştirilmesine yönelik öngörülen yeni kamu harcamalarına yol açması ve bundan kaynaklı kamu yararı içermemekte olduğu,
• Alınan kurum görüşlerinde olumsuz ve mevcut durumun dikkate alınması ve korunması gerekli görüşleri planlama aşamasında dikkate almadığı,
• Planlama alanının Manisa kentsel yerleşim alanı içerisinde son derece önemli bir konumda yer aldığı dolayısıyla bu planda üretilecek her türlü plan kararının Manisa kentsel alanına ilişkin plan kararların bütününü etkileyecek nitelikte olduğu vurgulanmıştır. Söz konusu davaya konu imar planında mevcut mekansal dokuyu tamamen değiştirerek ve 35 metrelik birinci derece yol niteliğindeki taşıt yolu çevresinde ‘konut+ticaret‘ alanları planlanarak yeni alt merkez yaratılmıştır. Manisa merkezde yaratılacak yeni bir alt merkezin Manisa`nın bütünündeki plan kararlarını bozucu nitelikte olduğu,
• Alanın ortasından geçen Manisa yerleşik dokusu ile Organize Sanayi Bölgesi arasında bağlantıyı sağlayan ana ulaşım güzergahına, yolun sürekliliğini bozan, yaratılan kavşak ve yol üzerindeki ticari kullanımlarla hızının ve dolayısıyla ulaşım sistemi içerisindeki işlevini bozan bir müdahale yapıldığı,
• Plan notunda belirtilen imar adaları arasında inşaat alanı transferi yapılabilir hükmü plan bütününde bazı mülk sahiplerine avantaj sağlayabilirken bazılarına dezavantaj sağlayabileceği gerekçeleriyle belirtilen açılardan imar mevzuatına, şehircilik ilkelerine, planlama ilke ve esaslarına ve kamu yararına uygun olmadığı kanaatine varılmıştır.

Sonuç olarak açıkça bilirkişi raporunda belirtilen bilime ve hukuka aykırılıklar çerçevesinde dava konusu imar planının mahkeme kararı ile iptal olması gerekmektedir. Burada, Bakanlık`ın ve yerel yönetimlerin "ne bilime ne halka sormam ben yaparım" zihniyetinin bu ülkeye, kentlere zarar verdiğini tekrar dile getiriyor ve artık rant için kentlerimizi, evlerimizi, doğamızı yağlamaktan vazgeçmelerini istiyoruz.  Konunun takipçisi olacağımızı kamuoyuna duyuruyoruz.

TMMOB Şehri Plancıları Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu

Manisa Yunusemre İlçesi Laleli ve Mesir Mahalleleri Kentsel Dönüşüm Sosyal Dayanışma Derneği